Τρίτη 19 Φεβρουαρίου 2013

New Internationalist Magazine (UK).Εξαιρετικό ρεπορτάζ για τις συλλογικότητες & δομές αλληλεγγύης της Αθήνας

Ελλάδα: Τι έκανε μετά το κίνημα της πατάτας; 
Της Alexandra Saliba


Ακόμα και μετά την εξασφάλιση δισεκατομμυρίων σε δάνεια από τη λεγόμενη «Τρόικα»η ελληνική οικονομία συνεχίζει να συρρικνώνεται σε ανησυχητικό ρυθμόΟι θέσεις εργασίας εξαφανίζονταιΗ ανεργία είναι διπλάσια από τον μέσο όρο της ευρωζώνης και 55% των ατόμων ηλικίας μεταξύ 15 και 24 ετών δεν μπορούν να βρουν δουλειά.

Το ένα τέταρτο του ελληνικού πληθυσμού ζει τώρα σε συνθήκες φτώχειας - ένα ποσοστόχειρότερο από το Ιράν ή το ΜεξικόΚαι με τους φόρους να αυξάνονται, τον κατώτατο μισθός ναπέφτει, και τηn κοινωνική πρόνοια να αποσύρεταιείναι δύσκολο να δούμε μια θετική πλευρά.
Αλλά υπάρχει μια.


Πολλοί Έλληνες σταδιακά συμβιβάζονται με την κατάρρευση του αποτυχημένου κοινωνικού καιπολιτικού συστήματοςΠαίρνουν την κατάσταση στα χέρια τους και αντιμετωπίζουν κρίσιμα ζητήματα μέσα από τον ακτιβισμό  και την τοπική συλλογική δράσηΥπάρχουν σημάδια ενός μετασχηματισμού του τρόπου ζωήςενσωματώνοντας τις αξίες και τα κοινωνικά πρότυπα του παρελθόντος.


Μια εγκράτεια και αυτάρκεια παλιάς εποχής που είναι όμως συνυφασμένη με πιο σύγχρονες ιδέεςόπως η βιώσιμη διαβίωση και η ηθική κατανάλωσηΗ ποικιλομορφία και η εξάπλωση μικρώνκολεκτίβων σε όλη την Ελλάδα, μας δείχνει τη δύναμη της συλλογικότητας και τις δυνατότητες για ενα μεταβατικό μοντέλο σε μια νέαμικρότερης κλίμακας οικονομίαενώ η αυθόρμητη ανάδυσηοριζόντιωντοπικών δομών αντικατοπτρίζει την επιθυμία για αληθινή δημοκρατία.


Εδώ είναι μερικά παραδείγματα των πρωτοβουλιών από όλη την Ελλάδα, που είναι και οι κύριοι λόγοι για αισιοδοξία μου


Τι έκανε μετά η κίνηση της πατάτας;  - Χωρίς Μεσάζοντες
Without Intermediaries organizes fair trade food.


Τον Φεβρουάριο του 2012, τα μέλη της Ομάδα Εθελοντικής Δράσης Νομού Πιερίαςμε έδρα την Κατερίνηξεκίνησαν το «κίνημα της πατάτας»όπως ονομάστηκε από τα μέσα ενημέρωσης.
«Για να εκφράσουμε την αλληλεγγύη μας με τους αγρότες, αποφασίσαμε να τους καλέσουμε να πουλήσουν τα προϊόντα τους απευθείας στους καταναλωτές στην πατρίδα μας»

Ξεκίνησε όταν τα μέλη της ομάδας οι οποίοι ταξίδευαν στη Θεσσαλονίκη, έπεσαν επάνω σεαγρότες που έδιναν δωρεάν τις πατάτες τουςΟι αγρότες διαμαρτύρονταν για την καταστροφική καιεξευτελιστική τιμή αγοράς που τους προσέφεραν οι μεσάζοντες.


Το μέλος της Εθελοντικής Ομάδας ΔράσηςΗλίας Τσολακίδης, εξηγεί: «Για να εκφράσουμε την αλληλεγγύη μας στους αγρότες, αποφασίσαμε να τους καλέσουμε να πουλήσουν τα προϊόντα τουςαπευθείας στους καταναλωτές στην πατρίδα μας, την ΚατερίνηΣε λιγότερο από μία ημέρα, 24τόνοι πατάτες είχαν παραγγελθεί μέσω της ιστοσελίδας μαςΤους ρωτήσαμε ποια θα ήταν μια δίκαιη τιμή και συμφωνήσαμε σε 0,25 σεντ το κιλόΤο ένα τρίτο της τιμής που δίνουν τασούπερ μάρκετ »


Τώρακάθε τρεις εβδομάδεςοι αγρότες με μια ποικιλία γεωργικών προϊόντων συναλλάσσονται απευθείας με 6.500 οικογένειες στην Κατερίνη.


«Το κίνημα εξαπλώνεται σε όλη τη χώραΓνωρίζουμε 45 κολεκτίβες σε διαφορετικές πόλεις πουδιοργανώνουν αυτοσχέδιες αγορές τουλάχιστον μία φορά το μήναΚάθε μέρα δεχόμαστε δεκάδεςμηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου από αγρότες οι οποίοι είναι πρόθυμοι να διαθέσουν τα προϊόντα τους μέσω του δικτύου μας », λέει ο Ηλίας.
Δεδομένου ότι το κίνημα έχει επεκταθείξεκίνησε και το δικό του σήμα και την ετικέτα του.



«Είναι ένας τρόπος να δείξουμε ότι το κίνημά μας έχει τη δύναμη να διαχειρίζεται τη δική τουαλυσίδα εφοδιασμού, όπως κάνουν τα σούπερ μάρκετενώ πληρούμε τις νομικές απαιτήσεις με τηνεμφάνιση των συστατικών στη συσκευασίαΚάτω απο ένα κοινό σήμα μπορούμε τώρα νασυνεργαστούμε αποτελεσματικά με τους παραγωγούς και άλλες κολεκτίβες σε όλη την Ελλάδα.

Local fair trade flour with the Without Intermediaries label


Τώρα, οι Χωρίς Μεσάζοντες αναλαμβάνουν συμβάσεις καλλιέργειας για συγκεκριμένες καλλιέργειες με προ-συμφωνίες για την παραγωγή και την τελική τιμή.


Αντιμετώπιση αυτοκτονιών και κοινωνικής απομόνωσης - Κλίμακα και Συνύπαρξη
Το 2012, τα ποσοστό αυτοκτονιών αυξήθηκαν κατά περίπου 50% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτοςσύμφωνα με έρευνα από το Εργαστήριο Ιατροδικαστικής και Τοξικολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών«Οι άνθρωποι που αυτοκτονούν είναι συχνά οι άνθρωποιπου δεν έχουν πρόσβαση σε ψυχιατρική ή ιατρική περίθαλψη και έτσιμε αυτή την έννοιαη κρίση έχει επηρεάσει τα ποσοστά αυτοκτονίας», λέει η Χαρά Σπηλιοπούλουεπικεφαλής του εργαστηρίου.

Στην Αθήναμια ΜΚΟ που ονομάζεται “Κλίμακα και μια Συλλογικότητα από επαγγελματίες ψυχικής υγείας που ονομάζεται “Συνύπαρξη”, προσφέρουν υπηρεσίες ψυχολογικής υποστήριξηςσε άτομα που έχουν ανάγκη.


Η Θεραπεύτρια Λϊντα Καραλή από την Συνύπαρξη εξηγείΠαρέχουμε πέντε μήνες δωρεάνψυχολογικής υποστήριξης στους ανθρώπους που είναι άνεργοιάστεγοι ή που δεν έχουν ασφάλιση υγείας ή αντιμετωπίζουν σοβαρές οικονομικές δυσκολίεςΕίμαστε ψυχολόγοι, ψυχίατροι καικοινωνικοί λειτουργοί οι οποίοι αισθάνθηκαν την ανάγκη να φτάσουν σε περισσότερους ανθρώπους.Η υποστήριξή μας ξεκινά με συνεδρίες ένας-προς-έναν και στην συνέχεια ενθαρρύνουμε τους ασθενείς μας να συνεχίσουν με ομαδική θεραπεία σε συνδυασμό με  καλλιτεχνικές δραστηριότητεςτης ομάδαςΚύριος στόχος μας είναι να αγωνιστούμε ενάντια στην κοινωνική απομόνωση”.


Ένα παλιό στέκι κάνει την διαφορά - αξιοπρέπειααλληλεγγύη και μεταχειρισμένα ρούχα

Kostantinos Koukoulis
 
Solidarity and second-hand clothes at Akadimia Platonos 

Παρά το πλούσιο παρελθόν και την αρχαιολογική της κληρονομιά, η Ακαδημία Πλάτωνος είναισήμερα μια από τις πιο υποβαθμισμένες γειτονιές της Αθήνας.


Το 2008, μια ομάδα κατοίκων σχηματίζει μια ανοιχτή επιτροπή για την προστασία του ελεύθερων πράσινων χώρων και των αρχαιολογικών χώρων της περιοχήςαπό τακατασκευαστικά σχέδια των ιδιωτών επενδυτών.


Σε απάντηση στην κλιμακούμενη κρίσηη επιτροπή έχει διευρύνει τις δραστηριότητές τηςΚάτοικοιλειτουργούν ένα «στέκι αλληλεγγύης», όπου οι άνθρωποι μπορούν να βρουν ρούχαπαπούτσια,παιδικά παιχνίδιαβιβλία και περιστασιακά, προμήθειες τροφίμωνδωρεάνΕίναι επίσης ένα μέρος όπου οι κάτοικοι μπορούν να κάνουν παρέα, να διαβάσουν εφημερίδες ή να πιούν ένα φλιτζάνικαφέ.


Η Αθηνά είναι μια οικονομολόγος η οποία είναι εθελόντρια στο στέκι κάθε Σαββατοκύριακο«Δεν είμαστε φιλάνθρωποιΑγωνιζόμαστε για να κρατήσουμε την αξιοπρέπειά μας μέσω της αλληλεγγύηςΑυτός είναι ο λόγος που έχουμε ένα ευρύ φάσμα από συλλογικές δράσεις καιδραστηριότητες - πολιτιστικέςεκπαιδευτικέςπεριβαλλοντικές και ούτω καθεξήςΚατανοούμε τη σημασία των δεσμών της κοινότητας


Μια 55χρονη άνεργη γυναίκα με πλησίασε πριν από ένα χρόνοΉταν απελπισμένη. Μου εξομολογήθηκε ότι θα αυτοκτονήσειΔεν είμαι ψυχολόγος αλλά της πρότεινα να έρθει και να μας βοηθήσει"Δώστε στον εαυτό σας έναν ακόμη χρόνο," της είπαΉρθε στην συλλογικότητα μας και τα έβγαλε όλα από μέσα της.

Η 27χρονη κόρη της Αθηνάς, η Λίλα μας δίνει καθαρά τις θέσεις της: «Δεν μπορούμε απλά να καθόμαστε με σταυρωμένα τα χέρια. Πρέπει να δράσουμε τώρα».


Από αντάρτικες δενδροφυτεύσεις  σε τράπεζες χρόνου.- Οι κάτοικοι στα  Εξάρχειασυνεχίζουν να καινοτομούν.

 
Preparing the ground for guerrilla park-making in Athens


Πολύ πριν από την σημερινή έκρηξη των ανοικτών λαϊκών συνελεύσεωνμια ομάδα  ανθρώπων που ζουν στην γειτονιά των Εξαρχείων, είχαν συστήσει την δική τους Επιτροπή ΠρωτοβουλίαςΚατοίκων.

Ένα από τα εξαιρετικά επιτεύγματα τους ήταν να καταλάβουν ένα εγκαταλελειμμένο χώρο στάθμευσης και να τον μετατρέψουν σε ένα δημόσιο πάρκο. Με βοήθεια από άλλες ομάδες,κατάφερανμέσα σε λίγες μέρεςνα αφαιρέσουν το τσιμέντο και να φυτέψουν δέντρα.


Οι κάτοικοι των Εξαρχείων καλούν σε ανοιχτές συνελεύσεις σε εβδομαδιαία βάση για την ανάπτυξηπρωτοβουλιώνΠρόσφατα έχουν αναπτύξει μια τράπεζα χρόνου με την οποία τα εγγεγραμμένα μέλη έχουν την ευκαιρία να ανταλλάξουν υπηρεσίες χρησιμοποιώντας μονάδες χρόνου ως νόμισμα.Η τράπεζα θα αντιμετωπίσει όχι μόνο τις βασικές ανάγκες, αλλά και τις υπηρεσίες που οι άνθρωποι δεν μπορούν πλέον να αντέξουν οικονομικάόπως ξένη γλώσσα ή μαθήματα φυσικής,συνεδρίες γυμναστικής κλπ. Δικηγόροιαρχιτέκτονες και καθηγητές ήδη ενδιαφέρονται.
«Μπορεί να συμμετέχεις σε μια τράπεζα χρόνου για να καλύψεις τις ανάγκες σου, αλλά σταδιακάσυνειδητοποιείς ότι με όλο αυτό γίνεσαι μέρος ενός δικτύου αλληλεγγύης», λέει η ΑφροδίτηΓεωργία παρατηρεί«Μπορείς να βγαίνεις από το σπίτινα ξεπεράσεις την κατάθλιψη σου και να αισθανθείς χρήσιμος και δημιουργικός πάλιειδικά αν είσαι άνεργος σαν κι εμέναΜπορείς να γίνεις μέρος μιας συλλογικότητας που σέβεται την ισότητα στις συν
αλλαγές και κινείται μακριά από τον πολιτισμό και τις αξίες του παραδοσιακού σσυστήματος που βασίζεται στο χρήμα ".


Υπονόμευση του ευρώ τον τρόπο του Βότσαλου - με τοπικό νόμισμα
Τα τοπικά νομίσματα έχουν γίνει δημοφιλή σε μερικές πόλεις στην ΕλλάδαΤρεις μήνες πρινένα άλλο εναλλακτικό νόμισμα που ονομάζεται Βότσαλοξεπετάχτηκε στον Κορυδαλλόένα δυτικό προάστιο της ΑθήναςΌλα ξεκίνησαν από μια μικρή ομάδα από 20 άτομα και έχει πλέον μετατραπεί σε ένα επεκτεινόμενο δίκτυο.


Οι κάτοικοι του Κορυδαλλού μπορεί να συνδεθούν με το δίκτυο μέσω του λογαριασμού τους στην ιστοσελίδα Βότσαλο, αλλά θα ενεργοποιηθεί μόλις επισκεφθούν την εβδομαδιαία συνεδρίαση του δικτύου.
«Δεν είμαστε φιλάνθρωποιΑγωνιζόμαστε για να κρατήσουμε την αξιοπρέπειά μας μέσω της αλληλεγγύης"


«Αυτό το κάνουμε για τη διατήρηση της ασφάλειας του δικτύου και για να τονιστεί η σημασία της κοινωνικής συνεκτικότητας», εξηγεί η ΈλεναΓια να ξεκινήσετε τις συναλλαγές σας θα λάβετε 150 μονάδες Βότσαλο και μπορείτε να συλλέξετε μέχρι και 300 μονάδες Βότσαλο χωρίς καμίασυμμετοχή ευρώΤα πάντα λειτουργούν μέσω ενός λογισμικού ανοικτού κώδικα (ΚΥΚΛΟΣ) πουέχει σχεδιαστεί για αυτό το είδος της «τραπεζικής κοινότητας», που είναι δημοφιλής και σε άλλα εναλλακτικά νομίσματα στην Ελλάδα.

Η Έλενα προσθέτει«Έχουμε ανθρώπους με διαφορετικές ειδικότητες - καλλιτέχνες,εκπαιδευτικούς και ούτω καθεξής - αλλά έχουμε θέσει τον εφοδιασμό με τρόφιμα και την υγεία ως προτεραιότητεςΕίμαστε στη διαδικασία επικοινωνίας με παραγωγούςαγρότες και γιατρούς,ζητώντας τους να συμμετάσχουν στο Βότσαλο ».


Στο πνεύμα του Τσε - συλλογική κουζίνα με μεράκι ανταρτών

Kostantinos Koukoulis

Rebel zest and great food at El Che-f collective kitchen.


Παρά τις προσπάθειες της κυβέρνησης να απαγορεύσει τις συλλογικές κουζίνεςμερικές είναιακόμα ισχυρές, Προσφέρουν ποιοτικό φαγητό - και πολιτικήΠάρτε μια από τις παλαιότερες, την κατάλληλα επονομαζόμενη El Che-fΜε βάση τα Εξάρχεια, σερβίρει ένα νόστιμο γεύμα, κάθεμεσημέρι του ΣαββάτουΜια ομάδα από επαγγελματίες και ερασιτέχνες μάγειρες συνεδριάζει κάθε εβδομάδα για να συζητήσουν το μαγείρεμα και την πολιτικήΣχεδιάζουν, τον προϋπολογισμό, τα καταστήματα και μαγειρεύουν θρεπτικά γεύματα, που όλοι είναι ευπρόσδεκτοι να δοκιμάσουν.
"Είμαστε μια πολιτικοποιημένη συλλογικότηταπροσφέροντας έμπρακτη αλληλεγγύηΔεν κάνουμεφιλανθρωπίαΗ κουζίνα μας είναι εντελώς αντίθετη με την έννοια του συσσιτίου", τονίζει ένας σεφαπό την συλλογικότητα.


Κατά τη διάρκεια του γεύματος οι άνθρωποι θα έρθουν κοντά, θα μοιραστούν τα τραπέζια και θα έχουν φιλικές συζητήσειςΠάνω από όλαη ουσία του El Che-f είναι πώς θα κάνουν τα πάντασυλλογικάΔεν γίνεται για να κακομεταχειριστούν ανθρώπους που θα περιμένουν στην ουρά γιαμια διανομή «νόμιμου» γεύματος χαμηλής ποιότητας.


Χτίζουμε την ουτοπία μέσω της αυτάρκειας - Νέα Γουινέα
«Αποφασίσαμε να ξεκινήσουμε την Νέα Γουινέα, διότι έχουμε παρατηρήσει την έλλειψηαυτάρκειας δεξιοτήτων σε διάφορους τομείς, όπως η ενέργεια, το χτίσιμο, η υγείαακόμα και ταρούχα», λέει ο Κώσταςένας από τους ιδρυτές.

Η Νέα Γουινέα που ξεκίνησε πριν από τρία χρόνιαείναι μια συλλογικότητα που προσφέρει μιαποικιλία θεωρητικών και πρακτικών εργαστηρίων για να δώσει στους ανθρώπους την τεχνογνωσίαπου χρειάζονται για να γίνουν πιο αυτάρκεις.
Ο Κώστας είναι υπεύθυνος των εργαστηρίων για την ενεργειακή αυτο-διαχείριση, με έμφαση στον σχεδιασμό και την κατασκευή μικρών ανεμογεννητριώνφωτοβολταϊκών πάνελ και μικρής κλίμακαςυβριδικά συστήματα με χαμηλό κόστος υλικών.



Ένα άλλο μέλος,η Φωτεινήλέει: «Δεν μπορούμε να ισχυριστούμε ότι κάποιος μπορεί να είναι 100%αυτάρκηςιδιαίτερα σε μια πόλη όπως η ΑθήναΑλλά μπορεί να υπάρξει ένα υψηλό επίπεδοαυτονομίαςειδικά στην παραγωγή τροφίμων ή σε απλά φαρμακευτικά προϊόντα που οι άνθρωποιμπορούν να μάθουν να φτιάχνουν ».


Και προσθέτει«Η Νέα Γουινέα ξεκίνησε σαν ένα πείραμα, αλλά έχουμε δει ότι πολλοί άνθρωποιέχουν αποκτήσει εμπιστοσύνη στην άσκηση της αυτάρκειας και ελπίζουμε ότι θα επηρεάσει και άλλους ανθρώπους.επίσης. Για παράδειγμαένα κορίτσι που παρακολούθησε το εργαστήριο για την αστική βιολογική γεωργία, στην συνέχεια κατάφερε να πείσει τους κατοίκους της πολυκατοικίας της να καλλιεργήσουν περιβόλια στις βεράντες τους.


Για τη συλλογικότητα, η Νέα Γουινέα είναι ένας μακρινός προορισμόςΕίναι μια θέση στο μέλλον,όπου ο σεβασμός και η αλληλεγγύη καθορίζουν την ανάπτυξη των καθημερινών ανθρώπινων σχέσεων«Αλλά μέσα από τις καθημερινές πρακτικές μαςπροσπαθούμε να γειώσουμε αυτή τηνουτοπίαεδώ και τώρα», λένε.


Παίρνουμε την ζωή στα χέρια μας - από την πλατεία Συντάγματος στην oικολογικήδιαβίωση στo ΣΠΙΘΑΡΙ
Kostantinos Koukoulis
From city centre protest to creating utopias of eco-living and self-sufficiency at Spithari and Nea Guinea.



Σε ένα λόφο πάνω από Μαραθώνα στην Αττική βρίσκεται μια μεταβατική οικολογική κοινότητα ηΣΠΙΘΑΡΙ-Waking Life.

«Ήμασταν όλοι μέλη του ελληνικού Κινήματος Zeitgeist και συναντήσαμε ο ένας τον άλλο στην πλατεία Συντάγματος κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων του 2011», εξηγεί ο Φώτης«Σύντομασυνειδητοποίησαμε ότι μοιραζόμαστε κοινές αξίες και πεποιθήσειςΑυτό είναι το πώςαποφάσισαμε να πάρουμε την ζωή στα χέρια μας και να δημιουργήσουμε το ΣΠΙΘΑΡΙ».

Η Αλεξάνδρα προσθέτει«Βασικά, οραματιστήκαμε τη δική μας κοινωνία που βασίζεται στις αρχές της αειφορίας, της αλληλεγγύης και της αυτάρκειας.
Όπως στην Νέα Γουινέατα μέλη του ΣΠΙΘΑΡΙ υποστηρίζουν σθεναρά την ιδέα της διάχυσης της γνώσης και την παροχή καθοδήγησης προς μια πιο βιώσιμη και συνεκτική κοινωνίαΜπορούνεπίσης να λειτουργήσουν ως καταλύτες για την κοινωνική αλλαγή, ενεργοποιώντας τη γένεση τωνπερισσότερων μικρών τοπικών κοινοτήτων στην Ελλάδα.

Τι σημαίνουν όλα αυτά;


Για κοινότητες, όπως το ΣΠΙΘΑΡΙένα βιώσιμο μέλλον πρέπει να περιλαμβάνει τη συλλογική δράσηκαι τη ριζική επανεξέταση των βασικών αξιών μας.

From city centre protest to creating utopias of eco-living and self-sufficiency at Spithari and Nea Guinea. 


 Άλλες ομάδες που επισκέφθηκα έτειναν να βλέπουν τον ακτιβισμό τους ως ένα κοινωνικό πείραμαπου θα μπορούσε να προτείνει ένα εναλλακτικό μοντέλο ανάπτυξηςΜόνο λίγοι ανησυχούσαν ότιαυτό θα μπορούσε να είναι τίποτα περισσότερο από μια προσωρινή τάση.
Αλλά στο τέλοςόλοι φαίνονται να μοιράζονται ένα παρόμοιο όραμαμια οικονομία που θα βασίζεται στην αλληλεγγύησύμφωνα με τις αξίες της συνεργασίας, της δημοκρατίας, της ισότητας και της καθαρής θέσης.


Υπάρχει ένας γαλαξίας πρωτοβουλιών στην Ελλάδαμε ανθρώπους που εφευρίσκουν τρόπους για να ξεπεραστούν τα οικονομικάκοινωνικά και περιβαλλοντικά προβλήματα που το κράτος φαίνεται να αδυνατεί να επιλύσειΠαρόμοιες πρωτοβουλίες ανθούν και σε άλλες χώρες με προβληματικέςοικονομίες.


Απλές  αλλά καινοτόμες και διαφορετικέςαυτές οι ενέργειες σε επίπεδο βάσης θα μπορούσαν να ανοίξουν τον δρόμο για μια αναγκαία στροφή από την κυρίαρχη καπιταλιστική εκδοχή της ανάπτυξης σε μια πιο βιώσιμη και πιο δίκαιη οικονομία.


Αλλά τουλάχιστον, είναι, ένα πρακτικός τρόπος, να βοηθούν  τους ανθρώπους να επιβιώσουν σεδύσκολες στιγμές, που δεν έχουν εμφανές τέλος στον ορίζοντα.


Μετάφραση: LEFTeria-news


http://newint.org/features/2013/01/01/greece-potato-movement/

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου